YERINDE KOŞMAK
Beatriz Santiago Muñoz, David Horvitz, Onur Karaoğlu
Polat Piyalepaşa Çarşı, İstanbul ev sahipliğinde & ortaklığında sunar
Katılımlı Performans Onur Karaoğlu, Boşu Boşuna*:
14 Eylül Çarşamba, 17:00 - 18:00 1 Ekim Cumartesi, 19:00 - 20:00
Protodispatch Lansmanı & Sergi Açılışı: 14 Eylül Çarşamba, 18:00 - 20:00
Sergi Tarihleri: 10 Eylül - 29 Ekim 2022
Yer: Polat Piyalepaşa Çarşı, Alt Kat, Piyalepaşa Bulvarı, İstanbul
(Arter'den 15 dakikalık yürüme mesafesinde)
Çarşambadan Cumartesiye, 12:00 - 18:00 arasında
PROTOZINE:Running in Place
View online & download PDF
Protocinema, Polat Piyalepaşa Çarşı mekanında & ortaklığında Beatriz Santiago Muñoz, David Horvitz, Onur Karaoğlu’nun üretimlerinin sunulduğu; ABD Türkiye Büyükelçiliği tarafından desteklenen bir grup sergisi olan Yerinde Koşmak’ı 10 Eylül Cumartesi günü açıyor. Sergi, fikirlerin, suyun ve bedenlerin dolaşımını ve dolaşımın doğasında çelişkileri irdeleyen yapıtları bir araya getiriyor. Yerinde Koşmak’da sanatçıların üç ayrı pozisyonu - Santiago Muñoz aracılığıyla askıya alınma, Horvitz’le düzenlenmiş hareketlilik ve Karaoğlu’yla doğa ve hayal gücünün serbest akışını uzlaştırıyor.
Genel olarak dolaşım iyi kabul edilir - toplumlar, okyanuslar ve insan bedenleri için sağlıklıdır. Mevcut uyumsuzluk, aşırı hareket ve kısıtlı kitle hareketinin uç noktalarında yatmaktadır. Küreselleşme, bir yanda birçokları için hayatta kalmak için kaçış direncini, diğer yanda sınıf ve ulus olarak geçiş kısıtlamasını en üst düzeye çıkardı. Dolaşımın bu grotesk uyumsuzluğu, insanlığı hem çılgınca yerinde koşturuyor hem de tutsak ediyor. Beatriz Santiago Muñoz’un ilk videolarından biri olan Todo lleva a nada (Her şey hiçbir şeye yol açar, 2003), ‘‘Porto Riko adasının halihazırda izole edilmiş bir bölümünde yaşayan bir grup kızın, onları kasabaya bağlayan köprü hasar gördüğünde nasıl daha da yalnızlaştığını gösterir. Kapalı alandaki kızlar kaçış ve dönüş fantezileri perform ederler.”[1] Volta atan ve aylak aylak dolaşan parlak genç zihinler, dışarıda yağmur yağar ve güneş düşerken, ayaklarını sürüyerek veya yetişkin ayakkabılarını deneyerek zamanlarını doldurur. Yıkık köprüye kısa bir bakış atarken, gördüklerimizin bir çoğu, biz onlara bakarken birbirine bakan kızlar. Zaman acı verecek bir şekilde uzuyor, her dakika saatler gibi hissediliyor, ki bu çok tanıdık. Bildiğimiz gibi hareketliliğin, mekanın ve zamanın kısıtlanması, hayatın yaşanmasını sınırlar.
David Horvitz'in yeni çalışmasının adı In the limit of disorientation (Oryantasyon bozukluğunun sınırında, 2022) ve Asya kıtasının en batısında yer alan Türkiye’deki Babakale’den alınan deniz suyunu içeren, İstanbul'da üflenerek üretilen el yapımı cam şişelerden oluşuyor. Çalışmanın adındaki oryantasyon kelimesi doğuya (orient), doğudan uzaklaşmaya ve Doğu ve Batı'nın tarihsel olarak inşa edilmiş kurgusuna atıfta bulunur. Babakale'deki Bababurnu bir uyumsuzluktur. Asya'nın en batı noktası olmasına rağmen enlem olarak Türkiye'nin Avrupa yakasından daha batıdadır. Yunanistan'ın bazı bölgelerinden ve İskandinav ülkelerinden bile daha batıdadır. Horvitz’in çalışmaları yerinden edilmiş ve tamamen soyutlanmış bir halde ‘‘mekânsal ve zamansal koordinasyonu belirleyen hayali bir çizgi çizer; mesafeleri kendine mal etme, baltalama ve hatta silme olasılıklarını test etmek için yerler, insanlar ve zaman arasındaki mesafeyle ilgili soruları inceler.’’[2] Onur Karaoğlu’nun Boşu Boşuna işi tam da bu bulanık sulara dalar. Dört kanallı video yerleştirme, adını âşık şair Mahzuni Şerif'in Boşu Boşuna şarkısından alıyor. Bir âşık şairin vasıflarından biri, şehirden şehire dolaşarak şarkı söylemeleri ve yaşamanı sürdürmek için yaşamdan yansımaları yaymasıdır. Bu çalışma sırasında izleyiciler bir şairin rolünü deneyimlemeye ve yazmaya davet edilir. Yolculuğumuza dört karakterin anlatımı rehberlik eder: bir hikaye anlatıcısı: eski bir deniz, orta çağlardan bir denizbilimci ve geçen yüzyıldan bir şair. Tüm hikayeler, 2021’deki iklim krizinin bir sonucu olarak Marmara Denizi’ni kaplayan deniz müsilajı üzerinde kesişiyor. Bu müsilaj bolluğunun sonuçları felaket.
Boşu Boşuna, sözlü ve yazılı masalların aktarılışını ve kriz karşısında anlamın nasıl üretileceğini araştırmak için bir alan yaratır. Karaoğlu'nun videolarında umudun kesildiği satırlar var. Yine de umudun yadsınmasını gündeme getirmek bile bir şekilde umut vericidir. Bununla birlikte sanatçı, kendi yaratıcılığını körüklemek için izleyiciyi şairin, yaratıcının yerine koymaya, jeolojik zaman üzerinden çözümler düşünmeye davet ediyor. Tüm bunları, dolaşım ihtiyacına ve aynı zamanda, nefes nefese yerinde koşmaya duyulan ihtiyacın çelişkisi içindeyken yapıyoruz.
Boşu Boşuna’nın katılımcı performans versiyonu, çağdaş zamanlardan genç bir yazar olan beşinci bir karakterin eklenmesiyle bir kez 14 Eylül’de ve ardından Ekim 2022’de iki sunumu olacak.
Beatriz Santiago Muñoz hakkında
David Horvitz hakkında
Onur Karaoğlu Hakkında
Polat Piyalepaşa Çarşı hakkında: Türkiye’nin en büyük kentsel dönüşüm projesi olarak hayata geçirilen Piyalepaşa İstanbul’daki Polat Piyalepaşa Çarşı 120 marka kapasitesi, 5 özel sanat galerisi ve seçkin konseptiyle şehrin yeni sanat durağı. Kendine has ikliminde sanatın öncü platformları Art On İstanbul, Merkur, Pi Artworks, Zilberman Gallery ve .artSümer’i bünyesinde bulunduran Polat Piyalepaşa Çarşı, ulusal ve uluslararası markalarla açık havada alışveriş deneyimi, çocuklara özel oyun deneyim alanları, zengin gastronomi kültürüyle yeni bir iklim oluşturuyor.
Protocinema, Amerika Birleşik Devletleri Misyonu – Türkiye ve Polat Piyalepaşa Çarşı, İstanbul tarafından desteklenmektedir.
Teşekkürler: Adnan Polat, Bilge Onur, Kürşad Türkoğlu, Bora Güven; ChertLüdde, Berlin; Sociedad del Tiempo Libre, San Juan; İlknur Aslan; Garp Sessions; Slavs and Tatars’ Pickle Bar at Weiner Festwochen 2022; Kathryn Hamilton; Utku Kara
Protodispatch adına Annette Blum; Gabe Catone; Jane Hait ve Justin Beal; Jane Lombard; Helen ve Peter Warwick.
*Boşu Boşuna, Onur Karaoğlu, 40 dakika, performans dili Türkçe & İngilizce.
1- Beatriz Santiago Muñoz'un kendi sözleri, sanatçının websitesinden http://fabricainutil.com/index.php/project/todo-lleva-a-nada/, son erişim 30 Haziran 2022.
2- Horvitz, David; Alexander Provan, “Somewhere in Between the Jurisdiction of Time” (Zamanın Yargı Yetkisi Arasında Bir Yerde), Art In America, 2014.
3-Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir. Aşıklık geleneği, Türk kökenli ve Türkler arasında yaygın olan Anadolu, Ortadoğu ve Orta Asya'ya özgü bir halk şairliği türüdür.
Görsel: Beatriz Santiago Muñoz, Todo lleva a nada (Her şey hiçbir şeye yol açmaz), 2003, video görüntüsü. Sociedad del Tiempo Libre, San Juan izniyle.
